W czwartek, 25 września 2025 r. z inicjatywy Klubu Konesera Książki działającego przy Krotoszyńskiej Bibliotece Publicznej im. Arkadego Fiedlera w Krotoszynie odbyła się wizyta studyjna do miejsc związanych z polskimi pisarzami i historią regionu. Udział w niej wzięli członkowie klubu oraz mieszkańcy powiatu krotoszyńskiego.
W ramach działania realizowanego z konkursu na inicjatywy społeczeństwa lokalnego pt. „Regionalne spotkania z literaturą” z projektu „Z biblioteką wszędzie BLISKO” odwiedziliśmy: Śmiełów – gdzie znajduje się Muzeum im. Adama Mickiewicza, Russów – tu urodziła się i dorastała Maria Dąbrowska oraz Dobrzycę, a w niej Muzeum Ziemiaństwa.
Śmiełów znany jest z Muzeum im. Adama Mickiewicza mieszczącego się w klasycystycznym pałacu, w którym latem roku 1831 przebywał Adam Mickiewicz. W latach 1898–1939 mieszkali tam Józef i Maria Chełkowscy (dziadkowie Augusta Chełkowskiego). Do pobytu Mickiewicza w Śmiełowie nawiązał w swoim utworze Czaty śmiełowskie Jacek Kaczmarski. W Śmiełowie nakręcono wiele scen do filmu fabularnego Wilczyca (1982, reż. M. Piestrak).
Natomiast Russów to miejsce, w którym urodziła się i dorastała razem z czworgiem rodzeństwa Maria Dąbrowska. Jej rodzina znalazła się w Russowie, ponieważ ojciec Józef Szumski został administratorem w tamtejszym majątku, straciwszy wcześniej swoje włości po powstaniu styczniowym. W powieści Noce i dnie (1931–1934) Dąbrowska nazywa Russów Serbinowem, zaś w zbiorze opowiadań Ludzie stamtąd (1926) Rusocinem. W zabytkowym parku znajduje się Dworek Marii Dąbrowskiej, mieszczący muzeum poświęcone pisarce, która spędziła w Russowie dzieciństwo (od 1971 oddział Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej w Kaliszu) oraz skansen.
Na zakończenie naszej wyprawy pojechaliśmy do Dobrzycy, gdzie mieści się Muzeum Ziemiaństwa. Placówka mająca swoją siedzibę na terenie zespołu pałacowo-parkowego, w skład którego wchodzi pałac wraz z towarzyszącymi budynkami i otoczeniem parkowym. Od 1 stycznia 2019 roku Zespół Pałacowo-Parkowy posiada status Pomnika Historii. Muzeum zajmuje się m.in. upamiętnianiem dziedzictwa historycznego i kulturalnego ziemiaństwa polskiego. W bieżącej działalności instytucji, obok stopniowego uzupełniania wyposażenia ruchomego pałacu drogą kupna nowych eksponatów i pozyskiwania depozytów z innych placówek muzealnych, duże znaczenie przywiązywane jest do prac rewaloryzacyjnych, koncentrujących się przede wszystkim na założeniu parkowym. Gromadzi się również rozproszone i znajdujące się w prywatnych rękach materiały źródłowe, dotyczące przede wszystkim dziejów dobrzyckiej rezydencji i rodów ziemiańskich. Nawiązano też współpracę ze środowiskami ziemiańskimi, w tym z Polskim Towarzystwem Ziemiańskim. Dzięki tej wizycie mogliśmy poznać nieznane nam do tej pory fakty z historii naszego regionu.
Działanie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025.
Tekst i zdjęcia: KBP
.jpg)
